معرفي سازمان انرژي اتمي ايران در يك نگاه

سازمان انرژي اتمي ايران كه مقدمات ايجاد آن از اوايل سال 1353 فراهمگرديده بود، با تصويب قانون «سازمان انرژي اتمي» در تاريخ 1353/4/16 عملا به صورت يك شخصيت حقوقي رسميت يافت. قبل از پيروزيانقلاب اسلامي ايران، اين سازمان با گسترش سريع و بي‌رويه، عهده‌دار تعهدات سنگيناز بابت قراردادهاي بيشمار در نقاط مختلف كشور و در راستاي نصب و راه‌اندازي 23000مگاوات برق هسته‌اي شده بود. بعد از پيروزي انقلاب اسلامي با تجديد نظر اساسي در كلبرنامه‌هاي سازمان و ايجاد تغييرات بنيادي در اهداف و وظايف آن، قدمهاي موثري درجهت كاربرد و استفاده صلح‌آميز از انرژي اتمي در كشور برداشته شده است. اين اقداماتكه از نيمه دوم دهه هفتاد كاملا مشهود بوده است، در جهت دستيابي به خودكفايي نسبي وبا توجه به محدوديت‌هاي شديد اعمال شده توسط كشورهاي غربي صورت گرفتهاست.

عناوين مهم راهبردهاي سازمان كه برنامه‌هاو فعاليتهاي آن در اين چهارچوب در حال انجام مي‌باشند، عبارتند از:

· توسعه و گسترش علوم و فنون هسته‌اي و ايجاد زيربناي علمي وفني لازم

· توسعه كاربرد علوم و فنون هسته‌اي در صنعت، كشاورزي، پزشكي وخدمات

· انجام مطالعات و اقدامات لازم براي مكان‌يابي، طراحي، احداثو بهره‌برداري ايمن از نيروگاه‌هاي اتمي به منظور تامين بخشي از برق مورد نياز كشور

· تامين بخشي از سوخت مورد نياز برنامه بلندمدت كشور در زمينهبهره‌برداري از 20 هزار مگاوات نيروگاه اتمي و راكتورهاي تحقيقاتي

· اعمال كليه تمهيدات ضروري جهت جمع‌آوري، نگهداري، تثبيت ودفع پسمان‌هاي هسته‌اي

· حفاظت و كنترل راديولوژيكي مردم و محيط ‌زيست در برابر اشعهمطابق معيارها و ضوابط بين‌المللي

· تامين منابع بروز و جامع اطلاعات علمي در زمينه انرژيهسته‌اي

برخي از دستاوردهاي مهم سازماندر سالهاي اخير عبارتند از:

· پيشرفت قابل ملاحظه در نصب و راه‌اندازي واحد اول نيروگاهاتمي بوشهر

· دستيابي به چرخه سوخت هسته‌اي در جهت تامين بخشي از سوختمورد نياز برنامه توسعه نيروگاههاي كشور

· اكتشاف، استخراج معادن اورانيوم و حفر اولين چاه به عمق 370متر در ساغند يزد

· توليد كيك زرد در بندرعباس

· ساخت كارخانه‌ توليد غلاف سوخت (ZPP)

· ساخت كارخانه تبديل اورانيوم اصفهان (UCF)

· بهره‌برداري پروژه آب سنگين اراك

· طراحي راكتور تحقيقاتي 40 مگاواتي آب سنگين و شروع عملياتساخت آن

· توليد انواع راديوداروها، راديوايزوتوپ‌ها، ليزرها، ارايهخدمات پرتودهي و ساير محصولات و خدمات در زمينه‌هاي مختلف پزشكي، كشاورزي، صنعتي وخدماتي

شرح وظائف واحدها

سازمان انرژي اتمي ايران
مركز نظام ايمنيهسته اي كشور
معاونت برنامه ريزي ، بين الملل و امورمجلس
معاونت تحقيقات و فناوري
معاونت اداري و مالي

سازمان انرژي اتمي ايران

- سياست گذاري ، برنامه ريزي ، هماهنگي ، و پشتيباني از كليه فعاليت هاي مرتبطبا علوم و فنون هسته اي در كشور .
- فعاليت و اقدام در زمينه اجراي قانون سازمانانرژي اتمي ايران مصوب سال 1353 و اصلاحات بعدي آن .
- توسعه و گسترش علوم وفنون هسته اي در كشور و تلاش براي انتقال و بومي نمودن علوم و فناوري هسته اي روزدنيا و ايجاد زير بناي لازم براي استفاده از آنها در برنامه هاي توسعه كشور .
- انجام فعاليت هاي مطالعاتي و پژوهشي و پروژه هاي مختلف در زمينه هاي مرتبط با علومو فنون هسته اي .
- سياست گداري و نظارت بر فعاليت شركتهاي مادر تخصصي توليدمواد اوليه و سوخت هسته اي و توليد و توسعه انرژي اتمي ايران و تلاش براي تامين ياتوليد منابع اوليه صنايع اتمي و سوخت هسته اي و نيز ايجاد و توسعه نيروگاهها وتاسيسات و مراكز هسته اي .
- انجام نظارتهاي مختلف ( از جمله در زمينه ايمني وپادمان هسته اي و خفاظت در برابر اشعه) بر كليه فعاليت هاي مربوط به علوم و فنون ومواد هسته اي و تاسيسات و دستگاههاي مربوط كه به وسيله سازمان انرژي اتمي يا سايرموسسات دولتي ، وابسته به دولت و يا غير دولتي در كشور انجام مي گردد و ايجادهماهنگي و تهيه و تنظيم مقررات و استانداردها و آئين نامه هاي مربوط و پيشنهاد آنبه مراجع ذي صلاح براي تصويب .
- توليد ، توزيع ، نظارت بر استفاده و جمع آوريراديو ايزوتوپها و ساير مواد و تجهيزات مورد نياز براي كاربرد علوم و فنون هسته ايدر كشور .
- ايجاد ارتباط و همكاري با آژانس بين المللي انرژي اتمي و سايرمراجع بين المللي و يا كشورهاي خارجي در زمينه علوم و فنون هسته اي .
- نمايندگي دولت ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي .
- انجام ساير وظايفمرتبط ويا وظايفي كه از سوي مراجع ذي صلاح بر عهده سازمان گذاشته شود و سازمانمامور انجام آن گردد.

مركز نظام ايمني هسته اي كشور

- بررسي و تدوين پيشنهادهاي لازم در زمينه راهبردها ، سياست‌ها و برنامه‌هايبلندمدت و ميان‌مدت در زمينه ايمني هسته‌اي و پرتوي .
- اجراي راهبردها،سياست‌ها و برنامه‌هاي سازمان انرژي اتمي در راستاي اهداف مركز .
- تهيه، تاييدو انتشار ضوابط و مقررات ايمني هسته‌اي و پرتوي و پادمان هسته‌اي ملي كه مبنايانجام كار مركز به‌منظور حفاظت كاركنان، مردم، نسل‌هاي آينده و محيط زيست در برابراثرات زيان‌آور پرتوها مي‌باشد .
- استفاده از خدمات مشاوران، موسسات علمي،اشخاص حقيقي و حقوقي مستقل (داخلي و خارجي) از طريق عقد قرارداد در زمينه فعاليتهايمركز .
- فراهم كردن امكانات لازم براي آموزش كاركنان جديد "مركز" و ارتقاء‌ سطحدانش و تخصص كاركنان موجود .
- ارزيابي ايمني مدارك دريافت شده از بهره‌بردارانتاسيسات و فعاليت‌هاي هسته‌اي و پرتوي .
- صدور، اصلاح، تمديد اعتبار، تعليق ولغو پروانه و مجوز براي انجام فعاليت‌هاي مرتبط با ايمني هسته‌اي و پرتوي .
- انجام بازرسي و نظارت به‌منظور حصول اطمينان از رعايت ضوابط و مقررات ايمني،هسته‌اي و پرتوي، پادمان هسته‌اي ملي .
- اعمال اقدامات الزام‌آور (اجباري) درمورد بهره‌برداراني كه از الزامات ايمني، هسته‌اي و پرتوي و پادمان هسته‌اي مليتخطي يا عدول كرده‌اند .
- همكاري با مراجع ذيربط دولتي و ارائه مشاوره،راهنمايي و اطلاعات لازم در امور مربوط به حفاظت كاركنان، مردم و محيط زيست، آمادگيو برنامه‌ريزي براي وضعيت‌هاي اضطراري، حفاظت فيزيكي از تاسيسات و مواد هسته‌اي وحمل‌و‌نقل مواد پرتوزا .
- ايجاد و حفظ سامانه حسابرسي و كنترل مواد هسته‌اي وپرتوزا و تهيه ضوابط و الزامات لازم در‌اين ‌خصوص در‌سطح كشور .
- توسعه فن‌آوريو انجام تحقيقات در زمينه‌هاي ايمني هسته‌اي، و پرتوي و پادمان هسته‌اي ملي.
- برقراري ارتباط و همكاري با نظام‌ ايمني هسته‌اي ساير كشورها، سازمان‌ها و مراكزبين‌المللي، به‌خصوص آژانس‌بين‌المللي ‌انرژي ‌اتمي، در‌حيطه وظايف "مركز" .
- رعايت مفاد پيمان‌ها و عهدنامه‌هاي بين‌المللي مصوب مربوط به امور هسته‌اي و پرتويدر حيطه وظايف مركز .
- انجام ساير امور مربوط كه از طرف مقام مافوق ارجاعمي‌گردد و تهيه و ارائه گزارش لازم .

معاونت برنامه ريزي ، بين الملل و امور مجلس

- نياز سنجي ، بررسي پتانسيلهاي موجود و انجام برنامه ريزي هاي استراتژيك درزمينه انرژي هسته اي با همكاري ساير مراجع مرتبط .
- بررسي تكنيكها و الگوهايبرنامه ريزي هسته اي در ساير كشور ها و تهيه و تنظيم و بازنگري برنامه ريزي هايبلند مدت ، ميان مدت و كوتاه مدت در زمينه فناوري هسته اي با همكاري ساير مراجع ذيصلاح .
- پيشنهاد خط مشي ها و سياست هاي اجرايي در زمينه فناوري هسته اي واستفاده از منابع انرژي هسته اي .
- انجام ارزيابي ها و مطالعات اقتصادي و امكانسنجي مربوط به صنعت و فناوري هسته اي .
- انجام مطالعات اقتصادي و زيست محيطي درمورد گزينه هاي مختلف تلمين انرژي .
- انجام كليه فعاليت هاي مربوط به امور بينالمللي سازمان و ارتباط و همكاري با سازمانها و مجامع بين المللي و ساير كشورها درزمينه فعاليت هاي مربوط به فناوري و انرژي هسته اي در جهت تامين منافع و رفعنيازهاي مختلف سازمان ( فني ، علمي ، آموزشي و ... ).
- هماهنگي و همكاري باوزارت امور خارجه و نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي .
- نظارت ، برنامه ريزي و انجام فعاليت هاي مربوط به نمايندگي هاي سازمان درآژانس بين المللي انرژي اتمي و ساير كشورها .
- اقامه دعوي جهت احقاق حقوقسازمان و دفاع از دعاوي مطروح در مراجع ذي صلاح داخلي و بين المللي به نمايندگي ازسازمان و براي حفظ منافع سازمان و كشور با همكاري واحد هاي مختلف سازمان .
- همكاري وارائه نظرات مشورتي در زمينه مسائل حقوقي مربوط به موافقت نامه ها و معاهدههاي هسته اي بين المللي و قراردادها و موافقت نامه ها با دولتها ، سازمان ها وپيمانكاران خارجي .
- ارتباط و همكاري و تحكيم روابط با قوه مقننه و ساير مراجعقانونگذاري ذي صلاح در جهت تامين نيازهاي قانوني سازمان .
- ارتباط ، پيگيري ،اقدام و انجام هماهنگي هاي لازم در كليه امور مربوط به مجلس شوراي اسلامي وكميسيونهاي ذيربط با مشاركت ساير واحدهاي سازمان .
- انجام ساير وظايف مرتبط .

معاونت تحقيقات و فناوري

- انجام مطالعات و تحقيقات زير بنايي ، كاربردي و توسعه اي در زمينه فن آوريراكتورهاي هسته اي ، توليد سوخت هسته اي و سيستم هاي پرتو دهي و شتاب دهنده ها وساير زمينه هاي مرتبط .
- همكاري و هماهنگي با آژانس بين الملل انرژي اتمي وساير مراكز علمي و تحقيقاتي داخلي و خارجي در زمينه فعاليت هاي تكنولوژيك ،تحقيقاتي و آموزشي مرتبط با علوم و فنون هسته اي و اطلاع رساني هسته اي در چارچوباهداف سازمان .
- پشتيباني از فعاليت ها ، طرح ها و پروژه هاي پژوهشي و تحقيقاتيو نظارت بر حسن اجراي آنها .
- انتقال كامل و علمي فنآوري هسته اي به خصوصفنآوري هاي جديد به داخل كشور و قابل استفاده و بومي نمودن آن .
- ارائه خدماتاطلاع رساني و اشاعه اطلاعات و آگاهي هاي علمي و تخصصي و تامين منابع و مدارك علميو تخصصي در زمينه علوم و فنون هسته اي و ساير علوم و گرايشهاي مرتبط .
- مطالعه، تهيه و تدوين نظام نامه آموزشي سازمان و پيگيري و تصويب آن .
- تهيه و تدوين وبرگزاري دوره هاي آموزشي كوتاه مدت و بلند مدت تخصصي و كارگاههاي آموزشي و همايشهايداخلي و بين المللي مورد نياز سازمان .
- هماهنگي و مشاركت در برگزاري سمينارهاو كنفرانس هاي علمي و آموزشي در داخل و خارج از كشور .
- نگهداري، توسعه ومديريت شبكه كامپيوتري و ارائه خدمات اينترنتي .
- تامين و تهيه و ارائه نرمافزارهاي مرتبط و مورد نياز رفع اشكالات سخت افزاري و نرم افزاري و شبكه اي كاربرانرايانه .
- انجام مطالعات لازم به منظور تشخيص نيازهاي آموزشي سازمان در زمينهها و سطوح مختلف با همكاري ساير واحدهاي سازمان و تهيه طرح جامعي از نيازهاي آموزشيسازمان و تعيين اولويت هاي مربوط .
- تربيت نيروهاي علمي در رشته هاي خاص (مانندنيروهاي مورد نياز نيروگاه اتمي بوشهر ) و در صورت نياز اعزام آنها به خارج برايآموزش تكميلي با هماهنگي مراجع قانوني .
- طراحي و برگزاري آزمونهاي استخداميتخصصي و همكاري با مركز منابع انساني در گزينش و جذب نيروي انساني علمي و فني وكارآمد .
- پشتيباني فني و تخصصي از نيروگاه ها ، تاسيسات هسته اي و تجهيزاتمرتبط در جهت رفع نيازهاي بهره برداري از آنها .
- توليد و توزيع انواع راديوداروها و راديو ايزوتوپهاي صنعتي وكشاورزي .
- برنامه ريزي و اجراي ساير فعاليتها و ماموريتهاي ارجاعي از سوي رياست سازمان و مراجع ذي صلاح .

معاونت اداري و مالي

- اجرا و نظارت بر كليه اقدامات مربوط به امور اداري ، استخدامي ، پرسنلي وكارگزيني منابع انساني سازمان و اجراي آئين نامه استخدامي سازمان و حسب مورد قوانينعمومي كشور .
- برنامه ريزي و نظارت بر انجام كليه اقدامات مربوط به امور رفاهيكاركنان سازمان از طريق واحد هاي ذيربط .
- همكاري و هماهنگي با سازمان مديريتو برنامه ريزي كشور ، ديوان عدالت اداري ، وزارت كار و امور اجتماعي و ساير مراجعذي ربط و نيز همكاري با ساير واحد هاي سازمان بر حسب نياز .
- برنامه ريزي ونظارت بر اجراي روشها و فرآيند هاي امور دفتري ، بايگاني و دبيرخانه سازمان از طريقواحدهاي ذيربط .
- انجام مطالعات و ارائه برنامه ريزي هاي جامع و همه جانبه درزمينه نيروي انساني سازمان براي حال و آينده .
- بررسي و انجام برنامه هايارزشيابي كاركنان سازمان و انجام اقدامات مرتبط به آن .
- بررسي و انجام برنامههاي ارزيابي عملكرد كاركنان سازمان و انجام اقدامات مرتبط به آن با هماهنگي وهمكاري مركز منابع انساني .
- انجام مطالعات ، برنامه ريزي و اجراي برنامه هايبهبود و تحول در نظام اداري ، تشكيلاتي و مديريتي سازمان و تلاش در جهت افزايش بهرهوري منابع سازماني و دستيابي مناسب تر ، سريعتر و كم هزينه تر به اهداف سازماني .
- مطالعه ، بررسي ، طراحي و تدوين ساختار سازماني و تشكيلات تفصيلي سازمان وهمكاري با واحدهاي وابسته و تابعه در اين زمينه .
- برنامه ريزي و هماهنگي برايايجاد و استقرار شبكه خدمات آماري كه مي تواند نيازهاي اطلاعاتي واحد ها و مديرانعالي سازمان را در اختيار آنها قرار دهد و تهيه ، تنظيم و اجراي طرح ها و سيستم هاي مختلف آماري به منظور تامين نيازهاي اطلاعاتي .
- جمع آوري و تجزيه و تحليلداده ها و اطلاعات آماري بر حسب نياز از فعاليت هاي واحدها و پروژه هاي سازمان وامور پرسنلي و ارائه خدمات آماري مرتبط براساس نياز .
- بررسي ، برنامه ريزي ومديريت فعاليت هاي مربوط به پياده سازي ، توسعه و استفاده از فناوري اطلاعات وارتباطات (ICT) در سازمان هماهنگ با برنامه هاي كلان كشور و مشاركت و همكاري درزمينه توسعه دولت الكترونيك با همكاري ديگر واحدهاي سازمان .
- گردآوري و بررسيكليه قوانين جاري كشور از نقطه نظر مالي و اجراي آنها در سازمان و نظارت بر اعمالآنها توسط ساير واحدها .
- انجام كليه اقدامات لازم براي وصول وجوه اعتباراتهزينه اي (جاري) و تملك دارايي هاي سرمايه اي (عمراني) ، درآمدهاي اختصاصي و سايرمنابع مالي و پرداخت هزينه هاي مربوط و كليه تعهدات مالي سازمان از طريق دفتر بودجهو اداره كل امور مالي .
- جمع آوري و صدور اسناد مالي و تنظيم ، رسيدگي ونگهداري كليه حسابهاي سازمان و ثبت دفاتر و نگهداري مدارك و دفاتر مالي و ارائهآنها به مراجع ذي صلاح .
- انجام كليه امور مربوط به دريافتها و پرداختها و ذيحسابي وحسابرسي در سازمان .
- اجراي خط مشي ها و آئين نامه هاي مالي و معاملاتيسازمان .
- نظارت مالي بر تهيه ، تصويب و اجراي قراردادهاي داخلي و خارجي وكنترل مدارك و پرداخت هاي مربوط .
- تهيه مقدمات ، انجام برنامه ريزي ها وهماهنگي هاي لازم براي ايجاد و نگهداري از بناها و ساختمانها و تاسيسات ساختماني وتامين آب ، برق ، سوخت ، ارتباط تلفني و بي سيم و فضا سازي در سازمان .
- برنامهريزي و اداره فعاليت هاي مربوط به نقليه ، رستوران وكارگاههاي موجود در سازمان وساير موارد مشابه از طريق همكاري و ارجاع به بخش غير دولتي .
- انجام كليهاقدامات مربوط به خريد لوازم و وسائل دفتري و تاسيسات ساختماني و سخت فزارها و نرمافزارهاي مربوط به رايانه ها و شبكه سازمان بر اساس نياز و سفارش واحد هاي مربوطهدر سازمان .
- برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم براي شناسايي وظايف قابلواگذاري و واگذاري آنها به شركتها و موسسات خارج از سازمان بر اساس قوانين و آئيننامه هاي مربوط و انجام فعا ليت هاي مرتبط با آن .
- تهيه و تنظيم بودجه سازمان ( هزينه اي ، تملك دارايي هاي سرمايه اي ، تحقيقاتي و... ) براساس برنامه هاي توسعهكشور و نياز و درخواست واحدها و با توجه به حجم منابع مالي ، خط مشي ها و اولويتبرنامه ها و طرح هاي سازمان و انجام كليه پيگيري هاي لازم تا حصول نتيجه و سايراقدامات مربوط .
- شركت و اظهار نظر در جلسات كارشناسي مراجع رسيدگي به بودجه ( در سازمان مديريت و كميسيونهاي تخصصي مجلس ) جهت تصويب و اصلاح تبصره هاي مربوط بهسازمان و پيگيري اعتبارات مصوب در تبصره هاي بودجه ساليانه تا مرحله تخصيص بودجه واعتبارات مصوب .
- نظارت بر اجراي بودجه هاي مصوب و ميزان پرداخت به واحدها وطرحها و پروژه ها بر اساس ميزان پيشرفت عمليات و اعمال تغييرات و اصلاحات مورد نيازدر بودجه .
- بررسي و انجام ارزيابي عملكرد از واحدها و مديران سازمان و ارزيابيو نظارت برفعاليت ها و پروژه هاي سازمان و مشخص كردن ميزان هماهنگي با قوانين ،اهداف و برنامه ها ، بودجه ها و دستور العمل ها و تهيه و ارائه گزارشهاي مربوط برايمراجع ذي صلاح و ارائه پيش نهاد هاي اصلاحي .
- برگزاري و پيگيري امور جلساتشوراي امور اداري و استخداميسازمان .
- انجام ساير وظايف مرتبط .